Туристік саяхатқа қойылатын маңызды талап-оны өткізудің ең жоғары қауіпсіздігін қамтамасыз ету. Туристік сапар барысында әрдайым кездейсоқтық элементі болады және оны толығымен жою мүмкін емес, бірақ оны болжау және азайту қажет. Көбінесе туристердің өздері жарақаттану қаупі мен жағдайларын тудырады және оларды дұрыс емес әрекеттерімен асқындырып алады.
Бұл жадынама сапар барысында жарақаттану жағдайларын талдау негізінде жасалған және туристерді қауіпсіздік шараларымен және саяхат барысында өзін — өзі қалай ұстау керек екендігі туралы ережелерімен таныстырады.
Турист міндетті:
- Тәртіпті сақтау, инспектор-жолсеріктің барлық нұсқауларын орындау, өз бетінше кетуге жол бермеу;
- Табиғатқа ұқыпты қарау, инспектор-жолсеріктің рұқсатынсыз от жағуға және оларды қараусыз қалдыруға жол бермеу;
- Өртке қарсы қауіпті заттармен от жағуға, шатырларда шам мен сіріңке жағуға, орманға жанып тұрған сіріңке мен темекі тұқылын тастауға болмайды.
- Тірі және құрғақ ағаштарды кеспеңіз, өсімдіктерді таптамаңыз, гүлдер мен шөптерді жұлуға және т. б.
- Инспектор-жолсерікке аурулардың, шаршаудың, тозудың және жарақаттанудың шамалы белгілері туралы уақтылы хабарлау, өзін-өзі бақылауды жүзеге асыру, жеке гигиенаны сақтау.
- Зерттелмеген су айдындарында шомылуға және инспектор-жолсеріктің рұқсатынсыз су тосқауылдарынан өтуді ұйымдастыруға болмайды;
- Тексерілмеген көздерден және су айдындарынан су ішпеу, маршрутта белгіленген ауыз су режимін сақтау;
- Бейтаныс саңырауқұлақтарды, жидектерді және басқа өсімдіктерді жеуге болмайды;
- Тұрақ орындарын тиісті санитарлық жағдайда ұстау;
- Туристік жабдықтар мен керек-жарақтарды сақтаңыз.
ТАУДАҒЫ ҚАУІПСІЗДІК:
- Тауларда қатты айқайлау, ату, зымыран ұшыру, қатты ән айту апатқа, қар көшкініне, тас құлауына әкелуі мүмкін екенін есте ұстаған жөн;
- Бөренелер мен тік шөпті беткейлерге бір біріне жақын қашықтықта немесе серпантинмен көтерілу керек;
- Мұз жарықтарына түсуге тыйым салынады.
ЖАЯУ ЖҮРГІНШІЛЕР ӨТКЕЛДЕРІНДЕГІ ҚАУІПСІЗДІК ТЕХНИКАСЫ.
Жаяу жүру маршруттары кезінде сізге:
- Аяқтың күйін үнемі қадағалап отыру, сызаттар мен көпіршіктердің алдын алу (сіздің сүртілген аяқтарыңыз сіздің ғана емес, бүкіл топтың көңіл-күйін бұзуы мүмкін);
- Егер сіздің денсаулығыңыз маңызды болмаса, бұл туралы дереу нұсқаушыға хабарлаңыз;
- Таңертең биік шөпте қозғалғанда, тек толық киініп (күйіп қалмас үшін)қозғалу керек;
- Жалаңаяқ серуендеуге тыйым салынады;
- Ұзақ ауысулар жасаған кезде топта жүріңіз және инспектор-жолсеріктің барлық нұсқауларын орындаңыз;
- Жол бойындағы жабайы жануарлармен кездескенде, инспектордың нұсқауларын қатаң орындаңыз (ешқандай агрессивті әрекет жасамаңыз, ешқандай жағдайда қашып кетпеңіз, өйткені жыртқыштың инстинкті жануарды қашып бара жатқан олжаны қуып жетуге мәжбүр етеді. Жарқылмен суретке түсірмеңіз);
- Қоқысты тастамаңыз, егер басқа біреудің қоқысы табылса, оны алып кетуді сұраңыз;
- Күннің ыстық уақытында, қозғалыс кезінде су мен сусындарды ішу ұсынылмайды.
- Тік және ұзаққа созылған беткейлерден қашуға болмайды; ешқандай жағдайда маршруттан ауытқымаңыз және бастама көтермеңіз;
- Жартасты жерлерде қозғалу кезінде өте сақ болу керек – тастардың тербелуі мүмкін екенін есте сақтаңыз;
- Орманды жерлерде саяхаттау кезінде-ешқандай өсімдіктердің дәмін татуға болмайды;
- Бейтаныс су қоймаларынан су ішпеңіз;
- Инспектор-жолсеріктің рұқсатынсыз топтан кетуге болмайды.
ОРМАНДАҒЫ ҚАУІПСІЗДІК
Ормандағы қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін келесі ережелерді сақтау керек:
- Тікелей көру аймағында қатысушылар арасындағы қашықтықты сақтау;
- Бір-бірден тізбектеліп, ілесіп, алға ұмтылыңыз;
- Артта келе жатқан нәрсені есте сақтаңыз: бұтақтарды ұстаңыз, табиғи кедергілер туралы ескертіңіз, оларды жеңуге көмектесіңіз.
- Күйіп қалмас үшін қалақай немесе хогвид (шоқ) қопалары арқылы қозғалғанда шынтақ пен тізе жабық болатындай киіну керек.
- Туристік тұрақтар үшін бөлінбеген жерлерде от жағуға болмайды. Күтім бойынша-өрт ошағын сөндіру!
- Табиғатқа мұқият болыңыз, қоқыс тастамаңыз!